Kredyt konsumencki to powszechny rodzaj finansowania. Za jego pomocą kupisz telefon na raty, wyremontujesz mieszkanie, jak i skonsolidujesz kilka zobowiązań w jedno łatwiejsze do spłaty. Czym tak właściwie charakteryzuje się kredyt konsumencki? Sprawdź poniżej.
Regulacje dotyczące udzielania kredytów konsumenckich znajdziesz w Ustawie o kredycie Konsumenckim z dnia 12 maja 2012 roku. Definicja takiego kredytu jest bardzo rozległa i obejmuje większość dostępnych na rynku kredytów i pożyczek. Korzystając z kredytu konsumenckiego, jesteś objęty specjalną ochroną, o której warto wiedzieć.
Czym jest kredyt konsumencki?
Każda pożyczka wynosząca maksymalnie 255 550 zł, która została udzielona osobie prywatnej przez instytucję firmową, podchodzi pod definicję kredytu konsumenckiego.
Mówiąc prościej, jeśli jako osoba prywatna zasięgasz finansowania kredytowego do kwoty 255 550 zł w instytucji finansowej (np. w banku, SKOK-u, firmie prywatnej), to jest to kredyt konsumencki. Ty, jako pożyczkobiorca takiego kredytu jesteś chroniony prawnie jako konsument.
W ramach definicji kredytu konsumenckiego mieści się wiele różnych rodzajów pożyczek i kredytów. Oprócz wyżej wymienionych warunków kredyt konsumencki przeznaczony musi być na cele prywatne, a nie zawodowe, czy związane z działalnością gospodarczą.
Artykuł 3.1 Ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim mówi, że:
Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi.
Co jest kredytem konsumenckim?
Sprawdźmy, jakie typy finansowania, podchodzą pod definicję kredytu konsumenckiego:
- kredyt gotówkowy,
- pożyczka pozabankowa,
- karta kredytowa,
- limit kredytowy w koncie,
- kredyt celowy (np. samochodowy),
- kredyt konsolidacyjny,
- kredyt odnawialny,
- umowa kupna towaru na raty.
Warto wiedzieć!
Za kredyt konsumencki może także zostać uznana umowa leasingu. Musi być jednak do niej dodana odrębna umowa, w której przewidziane jest przeniesienie własności przedmiotu leasingu na konsumenta.
Jak działa kredyt konsumencki?
Kredyt konsumencki obejmuje swoją definicją szeroki zakres produktów finansowych. Właściwie łatwiej jest wymienić rodzaje wierzytelności, które się pod nią nie zaliczają.
Cechy kredytu konsumenckiego:
- Pożyczkobiorca jest osobą prywatną i środki z kredytu przeznacza na cele własne.
- Pożyczkodawcą jest firma.
- Pożyczkobiorca jest zobowiązany do spłaty kredytu wraz z odsetkami w odpowiedniej formie oraz ustalonym w umowie terminie.
- Osoba pożyczająca pieniądze jest chroniona prawem konsumenckim.
- Umowa kredytu konsumenckiego została zawarta tradycyjnie w formie pisemnej lub elektronicznej.
- Kredyt nie jest zabezpieczony hipoteką.
- Pożyczka nie jest dofinansowana programem unijnym, ani rządowym.
- Finansowanie nie przekracza kwoty 255 550 zł.
Co zatem NIE zalicza się do kredytów konsumenckich?
- Kredyt hipoteczny
Pożyczkobiorca kredytu hipotecznego korzysta z ochrony prawnej w ramach ustawy o kredycie hipotecznym. - Kredyt gotówkowy dla firm
- Kredyt w ramach programów unijnych i państwowych
Takie dofinansowane kredyty traktowane są jako usługa B2B (business to business), dlatego z oczywistych względów nie podchodzą pod definicję kredytu konsumenckiego. - Leasing
Pod warunkiem że własność przedmiotu umowy nie zostanie przeniesiona na konsumenta. - Kredyty 0 %
Taka pożyczka, w której konsument nie musi płacić ani oprocentowania, ani innych kosztów kredytu, nie zalicza się w poczet kredytów konsumenckich. - Pożyczka związana ze świadczeniem usług maklerskich zawierana z zagranicznymi firmami inwestycyjnymi.
- Kredyt wynikły z ugody sądowej oraz postępowania w sprawie pozasądowego rozstrzygania sporów konsumenckich.
- Kredyt udzielany pracownikom w ramach działalności dodatkowej
(gdzie pracownik nie musi uiszczać oprocentowania lub płaci RRSO niższe, niż ma zastosowanie obecnie na rynku) - Odwrócony kredyt hipoteczny
Kto może wziąć kredyt konsumencki?
Kredyt konsumencki dedykowany jest osobom fizycznym, czyli takim, które nie prowadzą własnej działalności gospodarczej lub organizacji.
Jeśli jesteś przedsiębiorcą, kredyt konsumencki również jest dla Ciebie, pod warunkiem, że przeznaczysz go na cele prywatne, np. na zakup samochodu, wakacje, czy remont własnego mieszkania.
Do zawarcia umowy o kredyt konsumencki potrzebne będzie spełnienie następujących warunków:
- pełnoletność,
- obywatelstwo polskie,
- pełna zdolność do czynności prawnych,
- dokument tożsamości,
- posiadanie zdolności kredytowej.
Niekiedy zawarcie kredytu konsumenckiego możliwe jest również dla obcokrajowców, którzy zamieszkują na stałe w Polsce i zarabiają pieniądze w polskiej walucie. Wyjątek ten nie dotyczy podmiotów profesjonalnych: firm, stowarzyszeń, spółek, jednostek samorządu terytorialnego.
Na jaki cel można przeznaczyć kredyt konsumencki?
Pieniądze z kredytu konsumenckiego możesz przeznaczyć na dowolny cel prywatny. Może to być np:
- remont domu,
- zakup wyposażenia domu,
- wyjazd wypoczynkowy,
- zakup samochodu, quada, motocykla itp.
- kurs prawa jazdy,
- zakup ubrania.
Wcześniejsza spłata kredytu konsumenckiego
Każdy możliwy kredyt możesz też spłacić szybciej, a w przypadku kredytu konsumenckiego jest to wyjątkowo opłacalne.
Co zyskujesz, dzięki szybszej spłacie kredytu (mowa tu o kilku miesiącach lub latach)? Prawo do ubiegania się o zwrot części prowizji kredytowej wprost proporcjonalny do okresu, o który została przyspieszona spłata.
Taką możliwość gwarantują przepisy o kredycie konsumenckim i prawo Unii Europejskiej. Nie nakazują one jednak bankowi oddania pożyczkobiorcy części prowizji, póki klient się o nią nie upomni. A więc to w Twojej gestii leży, aby zawnioskować do banku o zwrot nadpłaconej prowizji.
Pamiętaj również, że nie masz możliwości odzyskania nadpłaconej prowizji w przypadku spłaty kredytu lub chwilówki w miesiącu, w którym upływa termin spłaty.
- Unikasz dodatkowych odsetek za pozostały okres spłaty kredytu.
- Uzyskujesz pozytywny wpis w BIK.
Chcesz spłacić kredyt konsumencki przed terminem? Świetnie. Najlepiej jeśli przed dokonaniem przelewu skontaktujesz się z pracownikiem banku, np. poprzez infolinię. Poda on wtedy dokładną wymaganą kwotę konieczną do zamknięcia umowy kredytowej.
Czym różni się kredyt konsumencki od konsumpcyjnego?
Mimo że definicja kredytu konsumpcyjnego nie została zawarta w przepisach prawnych, to powszechnie uznaje się go za kredyt zawierany stricte w celach konsumpcyjnych, którego mogą udzielać wyłącznie banki.
Przykładem kredytu konsumpcyjnego jest:
- kredyt gotówkowy;
- kredyt ratalny;
- kredyt studencki;
- kredyt w rachunku bieżącym.
Z kolei kredyt konsumencki to kredyt udzielany nie tylko przez banki, ale również SKOKi czy firmy pożyczkowe. Jego cel również jest dowolny. Natomiast przy kredytach konumpcyjnych powinien być określony.
Kredyt konsumencki przyznawany jest osobie fizycznej, a konsumpcyjny na dowolne cele. Z tego względu kredyt konsumpcyjny może być konsumenckim, jeśli dostanie go osoba fizyczna. Natomiast kredyt konsumencki nie zawsze jest kredytem konsumpcyjnym, który wydasz na dowolny cel. Jest tak np. przy kredycie samochodowym.
Jakie jest oprocentowanie kredytu konsumenckiego?
Obecnie najwyższe możliwe oprocentowanie kredytu konsumenckiego (i nie tylko) wynosi 20,5% skali roku. Wartość ta dotyczy zarówno umowy kredytowej, jak i pożyczkowej, a także umowy o zmiennym oprocentowaniu kredytu.
Maksymalną wysokość oprocentowania ustala się w zapisach kodeksu cywilnego. Najważniejszą podstawę prawną odnośnie odsetek zawiera art. 359 § 2 kc. Zgodnie z zapisami tego artykułu, maksymalne oprocentowanie kredytu konsumenckiego w skali roku nie może wynieść więcej niż dwukrotność odsetek ustawowych.
Jak określić wysokość odsetek ustawowych?
Odsetki ustawowe to suma stopy referencyjnej NBP oraz 3,5 p.p.
Obliczmy zatem maksymalne oprocentowanie kredytu w kwietniu 2023 r.:
maksymalne oprocentowanie = 2 x (6,75% + 3,5%) = 2 × 10,25% = 20,5 %
Czy wiesz, że…?
Zgodnie z nowelizacją ustawy antylichwiarskiej od 18 grudnia 2022 r. pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogą być wyższe niż 20% wartości zobowiązania w skali roku i maksymalnie 45% w skali całego okresu kredytowania.
Kto udziela kredytów konsumenckich?
Według zapisów prawa polskiego tylko bank może udzielić kredytu. Jednakże ustawa o kredycie konsumenckim obejmuje wszystkie pożyczki konsumenckie, w tym pozabankowe.
Kredyt konsumencki znajdziemy zatem w:
- banku komercyjnym (Millenium, Alior Bank, Pekao, mBank, PKO BP itd.)
- firmie pożyczkowej (Vivus, Wonga, SuperGrosz itd.)
- SKOK-u (Kasa Stefczyka, SKOK Chmielewskiego itd.)
Aby móc udzielać pożyczek (na zasadzie kredytu konsumenckiego), firma musi uzyskać wpis w Rejestrze Instytucji Pożyczkowych, prowadzonym przez KNF (Komisję Nadzoru Finansowego).
Przedsiębiorstwa, które nie uzyskały takiego wpisu, mogą sprzedawać swoje produkty na raty lub z opóźnionym terminem płatności (np. Klarna). Z samym udzielaniem pożyczek muszą się wstrzymać.
Gdzie najlepiej wziąć kredyt konsumencki?
O takie finansowanie najlepiej starać się w instytucji oferującej najlepsze warunki spłaty kredytu. Najlepsze ofert możesz znaleźć w rankingu kredytów gotówkowych, polecamy także użyć kalkulatora kredytu gotówkowego, aby obliczyć całkowity koszt i ratę miesięczną. To świetne narzędzie do szybkiego porównywania propozycji pożyczkowych różnych firm, czy banków.
Jeśli chodzi o wybór pomiędzy firmami a bankami, to banki zwykle proponują korzystniejsze oferty kredytów konsumenckich. Nadganiają one także firmy pozabankowe pod względem funkcjonalności witryny internetowej i możliwości zdalnego złożenia wniosku o kredyt.
Instytucje bankowe posiadają jednak dość duże wobec klientów. A więc w zależności, czego tak naprawdę oczekujemy od oferty pożyczki, lepiej nam będzie wybrać albo bank, albo firmę pozabankową.
Jakie są cechy kredytu konsumenckiego?
Kredyt konsumencki obejmuje bardzo szeroki pas produktów finansowych. Objęte definicją rodzaje kredytów i pożyczek są tak liczne, że o wiele prościej wymienić cechy wykluczające kredyt konsumencki, niż je potwierdzające.
Kiedy mamy więc do czynienia z kredytem konsumenckim?
- Instytucja posiadająca odpowiednie uprawnienia udziela pożyczki osobie fizycznej.
- Osoba pożyczająca jest winna spłacić pożyczkę wraz z należnymi odsetkami w określonych przez umowę formie i terminie.
- Pożyczkobiorca podlega ochronie konsumenckiej.
- Umowa kredytu konsumenckiego została zawarta w formie pisemnej lub elektronicznej.
- Żaden z pożyczkobiorców nie jest firmą, organizacją, czy organem administracyjnym.
- Pożyczka/kredyt, nie jest zabezpieczona hipoteką.
- Finansowanie nie przekracza 255 550 tys.
Z powyższych twierdzeń można więc śmiało wykluczyć kredyty firmowe, hipoteczne, korzystające z programów pomocowych oraz te, przekraczające kwotę 255 550 tys zł.
Co znajdziemy w umowie o kredyt konsumencki?
Umowy o kredyt konsumencki muszą zawierać dane służące do precyzyjnego określenia obu stron, a także ich przedmiotu.
Najważniejsze elementy umowy o kredyt konsumencki:
- dane pożyczkodawcy,
- dane pożyczkobiorcy,
- data podpisania umowy o kredyt,
- okres spłaty kredytu,
- wysokość pożyczanej sumy,
- koszty kredytu konsumenckiego, lub ewentualnie sposób ich określania,
- rodzaj oprocentowania (stałe, zmienne),
- harmonogram spłaty kredytu,
- informacje o przetwarzaniu danych osobowych,
- warunki odstąpienia od umowy.
Co jeszcze może znaleźć się w umowie kredytu konsumenckiego?
Zazwyczaj znajdziemy tam również wszelkie informacje na temat rozstrzygania sporów wynikłych pomiędzy stronami umowy, możliwości dokonywania zmian w umowie itp.
Umowa kredytu konsumenckiego musi zostać zawarta na piśmie, lub w sposób elektroniczny, bez wymogu fizycznego podpisywania dokumentów, ale za potwierdzeniem tożsamości kredytobiorcy.
Do jakiej kwoty udzielany jest kredyt konsumencki?
Maksymalna kwota kredytu konsumenckiego w Polsce wynosi 255 550 zł. Taki typowy kredyt gotówkowy jest zwykle określany na maksymalną kwotę od 170 do 250 tys zł. Kredyty powyżej tej kwoty nie podlegają już pod definicję kredytu konsumenckiego. Jednocześnie kredytobiorca w takim przypadku traci również ochronę prawną z tytułu konsumenta.
Kwota górnego pułapu kredytu konsumenckiego niestety od dość dawna czeka na aktualizację. Przy obecnej sytuacji rynkowej wydaje się ona wyjątkowo niska.
Do zawarcia umowy o kredyt konsumencki (i nie tylko) zawsze potrzebna jest weryfikacja zdolności kredytowej. Klienci, którzy w przeszłości nadwerężyli zaufanie pożyczkodawców, oraz ci, których na dzień dzisiejszy nie stać na nowe zobowiązanie, niestety zwykle są odrzucani przez algorytm pożyczkowy.
Co trzeba wiedzieć o kredycie konsumenckim?
Kredyt konsumencki to bardzo popularny rodzaj produktu finansowego. Mamy z nim styczność praktycznie na co dzień. Co najciekawsze, pod pojęciem tym kryją się zarówno krótkoterminowe, łatwo dostępne chwilówki, jak i kredyty gotówkowe opiewające na kwoty rzędu 200 tys zł.
Co powinniśmy wiedzieć o tego typu zobowiązaniu? Jakie wady i zalety wiążą się z kredytami konsumenckimi? I wreszcie, czy można odstąpić od umowy o kredyt konsumencki?
Sprawdź w poniższym podsumowaniu tematu.
Zalety kredytu konsumenckiego
- Mniej sformalizowany niż kredyt firmowy, czy hipoteczny. W bardzo wielu instytucjach umowę o kredyt konsumencki można zawrzeć w pełni zdalnie, bez konieczności wychodzenia z domu.
- Ochrona prawna. Jako konsument nie możesz zostać wprowadzany w błąd, nawet na reklamie. W innym wypadku masz prawo do składania roszczeń na drodze sądowej.
- Opcja wcześniejszej spłaty kredytu.
- Możliwość odstąpienia od umowy. A więc nawet jeśli zawarciu umowy nie towarzyszyła Ci głębsza refleksja nad tym, czy faktycznie warto skorzystać z pożyczki, masz prawo zrezygnować i odstąpić od umowy.
Ważne!
Możesz odstąpić od umowy o kredyt konsumencki w terminie 14 dni od jej zawarcia. Dotyczy to zarówno pożyczek zaciąganych w formie online, jak i w oddziale banku. Pożyczki pozabankowe też są w to wliczane.
Warunkiem odstąpienia od umowy kredytowej jest niezwłoczna spłata wszystkich środków. Nie musisz spłacać żadnych odsetek. Umowa zostanie uznana za niezawartą.
Wady kredytu konsumenckiego
- Koszty powiększone o odsetki, prowizję, opłatę przygotowawczą, ubezpieczenie, itp.
- Ewentualny problem ze spłatą widoczny jest w Twojej historii kredytowej.
Kredyt konsumencki — czy warto?
Kredyt konsumencki nie jest ani złym, ani dobrym rozwiązaniem. Najważniejsza kwestia tego, czy się opłaca, czy nie, to jego cel wykorzystania.
Z pewnością jednym z właściwych sposobów spożytkowania kredytu jest:
- koszt, którego nie sposób uniknąć, np. koszty leczenia,
- zwiększenie wartości swojego majątku, np. remont domu,
- utrzymanie płynności finansowej, poprzez zamianę kilku różnych kredytów w jeden (konsolidacyjny).
Kredyt konsumencki to narzędzie, które w roztropnych rękach może posłużyć bardzo owocnie, a wykorzystane nieumiejętnie może wyprowadzić na manowce. Pożyczka na nowy sprzęt elektroniczny, czy krótkotrwałą przyjemność to niekoniecznie mądry pomysł. Dlatego decyduj rozważnie.
