Część inwestycji budowlanych można realizować na podstawie zgłoszenia, w przypadku innych konieczne jest pozwolenie na budowę, a niektóre mogą powstawać bez jakiejkolwiek weryfikacji. Podpowiadamy, które procedury obowiązują w przypadku budowy domu, garażu czy altany.
Obecnie na podstawie zgłoszenia można budować nie tylko niewielkie obiekty uzupełniające zabudowę jednorodzinną, ale także domy mieszkalne. Dotyczy to przede wszystkim wolno stojących domów jednorodzinnych, których obszar oddziaływania nie wykracza poza działkę. Czyli tych, które swoimi gabarytami lub usytuowaniem nie wpływają na sąsiednie nieruchomości. Z góry ustalono, że w przypadku obiektów sytuowanych w odległości bliższej niż 3 m od granicy obszar oddziaływania zawsze wykracza poza działkę. We wszystkich takich przypadkach konieczne jest więc uzyskanie pozwolenia na budowę. Podobnie rzecz się ma w przypadku domów w zabudowie szeregowej i bliźniaczej. W pozostałych sytuacjach odpowiedzialność za określenie obszaru oddziaływania budynku ciąży na autorze projektu, a dla projektów gotowych – na architekcie adaptującym.
Na podstawie zgłoszenia (bez załącznika w postaci projektu) można także budować wolno stojące parterowe budynki gospodarcze – w tym garaże, altany, przydomowe ganki oraz oranżerie – o powierzchni zabudowy do 35 m2. Ich liczba nie może jednak przekroczyć dwóch na każde 500 m2 działki. Budowę wystarczy zgłosić również w przypadku realizacji wolno stojącego parterowego budynku rekreacji indywidualnej (o powierzchni zabudowy do 35 m2). Jeśli jednak podobnych budynków miałoby powstać więcej niż jeden na działce o powierzchni do 500 m2 – trzeba ubiegać się o pozwolenie. Na podstawie zgłoszenia ponadto można budować m.in. wiaty o powierzchni zabudowy do 50 m? realizowane na działkach przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe (pod warunkiem, że ich liczba nie przekroczy dwóch na każde 1000 m?), przydomowe szamba o pojemności do 10 m? i oczyszczalnie ścieków o wydajności do 7,5 m? na dobę, przydomowe baseny i oczka wodne do 50 m?, a także ogrodzenia o wysokości powyżej 2,2 m
Inwestorzy, którym przysługuje prawo budowy na podstawie zgłoszenia, mogą zdecydować się na wybór drugiej procedury, czyli ubiegać się o pozwolenie na budowę. Możliwości wyboru nie ma natomiast w przypadku inwestycji objętych obowiązkiem ubiegania się o pozwolenie na budowę.
Wiele prac budowlanych wykonywanych przez inwestorów nie wymaga przy tym ani pozwolenia, ani zgłoszenia. Są to najczęściej prowadzone inwestycje związane z zabudową jednorodzinną. Ich lista jest długa, a znajdują się na niej między innymi: obiekty małej architektury na prywatnych działkach, ogrodzenia o wysokości do 2,2 m, altany i obiekty gospodarcze w rodzinnych ogrodach działkowych (o powierzchni zabudowy do 35 m2, wysokości do 5 m przy dachach stromych i 4 m przy dachach płaskich), remonty obiektów, których budowa nie wymaga pozwolenia na budowę czy docieplenia budynków o wysokości do 12 m.
